Tussen wetenschap en spreekkamer – een terugblik op een loopbaan vol betekenis

Na een indrukwekkende carrière waarin wetenschap, behandeling en opleiding samenkwamen, neemt  prof. dr. Jos de Keijser afscheid van zijn werk als hoofdopleider KP-PT bij PPO. In dit interview blikt hij terug op de meest betekenisvolle momenten, deelt hij inzichten over het vakgebied en kijkt hij vooruit naar wat komen gaat.

Wanneer gevraagd wordt naar de meest betekenisvolle momenten uit zijn loopbaan, geeft Jos aan: “Betekenisvol in negatieve zin waren de vijf suïcides die ik als regiebehandelaar heb meegemaakt,” vertelt hij open. “Dat maakt grote indruk, ook als je de reacties van achterblijvers ziet.” Tegelijkertijd zijn er ook talloze positieve herinneringen. “Mijn benoeming tot hoofdopleider KP-PT, en later tot bijzonder hoogleraar, waren mooie momenten. Maar net zo goed raakt het me als een complexe cliënt na jaren therapie afscheid neemt met een zelf getekend kaartje om me te bedanken.”

Sinds hij in 1986 begon, heeft het vakgebied zich enorm ontwikkeld. “Toen was de wetenschappelijke evidentie nog zeer beperkt. Nu is er veel meer kennis over psychopathologie en behandeling. Ik heb meegeschreven aan verschillende behandelrichtlijnen en probeer die wetenschap nog altijd toe te passen in mijn spreekkamer.” Het spanningsveld tussen wat we weten en wat we daadwerkelijk doen in de praktijk blijft hem bezighouden – en komt terug in zijn afscheidsrede.

Over de toekomst van de klinisch psycholoog en psychotherapeut is Jos hoopvol, maar ook realistisch. “Er ligt een grote uitdaging: met minder professionals meer cliënten behandelen. Digitalisering kan daarin een belangrijke rol spelen.” Volgens hem ligt er een cruciale taak voor KP’s en PT’s om de kloof tussen wetenschap en praktijk verder te verkleinen. “Beide beroepen hebben hun plek in het veld verworven, nu is het zaak die positie verder uit te bouwen.”

Met de komst van zijn welverdiende pensioen gaat Jos ook het een en ander missen: “In de eerste plaats zal ik de giop/gios missen. Er zit zoveel talent in de opleiding! En natuurlijk mijn cliënten en collega’s. Met Sinja, Nica, Susanne, Irene en Marlies vormden we een prachtig specialistenteam, en ook de andere collega’s van PPO zal ik missen.”

Hoewel hij afscheid neemt van zijn rol als hoofdopleider, betekent dat niet dat hij gaat stilzitten. “Ik ga reizen met Cora en genieten van de kleinkinderen. Maar ik houd ook een aantal 'werkjes' aan, zoals begeleiding van promovendi, mijn werk bij het Centraal Tuchtcollege en het Adviescollege Levenslang Gestraften. En… er zijn plannen voor een leuke kroeg,” zegt hij met een glimlach.

Voor wie benieuwd is naar zijn zomerse leesvoer: “Ik begin net aan Oroppa van Safea el Khannoussi. Een lekkere psychologische roman over hoe macht mensen dingen kan laten doen waarvan ze niet wisten dat ze ertoe in staat waren.”