Opzet van de GZ-opleiding

De GZ-opleiding bestaat uit een praktijk- en een cursorisch deel, die zoveel mogelijk op elkaar afgestemd zijn. De totale omvang van de opleiding bedraagt 3600 uur. Het cursorische deel (480 uur) van de opleiding duurt twee jaar. Het praktijkgedeelte duurt twee jaar bij een fulltime opleidingsprogramma en maximaal vier jaar bij een parttime opleidingsprogramma. Binnen de GZ-opleiding kan er gekozen worden tussen twee differentiaties, volwassenen en ouderen (V&O) en kinderen en jeugdigen (K&J). Alhoewel de opzet van de GZ-opleiding voor het grootste deel gelijk is voor de beide differentiaties, bestaat het cursorische onderdeel deels uit andere cursussen en ligt de focus in zowel het praktijk- als cursorisch onderwijs op de doelgroep van de differentiatie. Breed opleiden en diversiteit spelen een grote rol, aan het generalistische karakter van de GZ-psycholoog wordt veel waarde gehecht. Dat komt sterk naar voren in zowel cursorisch als praktijkonderwijs. 

De opleiding is vormgegeven aan de hand van de principes van competentiegericht opleiden. Daarin staat het competentieprofiel GZ centraal.  

Meer informatie over competentiegericht opleiden is te vinden in het opleidingsplan GZ en het toetsboek GZ.

Vanaf september 2026 start de GZ-opleiding met een volledig vernieuwd curriculum. De eerdere varianten Kind & Jeugd (K&J) en Volwassenen & Ouderen (V&O) komen niet meer terug. Lees meer...

Het praktijkonderwijs van de GZ-opleiding vindt plaats bij een erkende praktijkopleidingsinstelling, onder verantwoordelijkheid van een praktijkopleider, onder toezicht van een werkbegeleider en onder begeleiding van supervisoren. De praktijkervaring wordt opgedaan op het gebied van diagnostiek, indicatiestelling, interventies en overige taken. Overige taken zijn bijvoorbeeld werkzaamheden met betrekking tot onderzoek, voorlichting en interdisciplinaire samenwerking. De actieve rol van de piog in het eigen opleidingsprogramma staat hierbij centraal. Aan het begin van de opleiding stelt de piog het individueel opleidingsplan (IOP) op, in overleg met de praktijkopleider. In dit plan staan de persoonlijke leerdoelen van de piog, gebaseerd op het competentieprofiel van de gz-psycholoog, en hoe de praktijkwerkzaamheden, supervisie en begeleiding vormgegeven gaan worden. Piogs en hun opleiders in de praktijk leveren halfjaarlijks een werkverslag en/of andere documenten in, waarin gereflecteerd wordt op de uitvoering van praktijkwerkzaamheden, de professionele ontwikkeling en het behalen van de leerdoelen.

Opleiders in de praktijk

De piog wordt gedurende de opleiding bijgestaan en beoordeeld door de praktijkopleider, werkbegeleider en supervisoren. De praktijkopleider is verantwoordelijk voor de realisatie van de praktijkervaring van de piog en heeft een organiserende en beoordelende functie. De werkbegeleider is een soort coach of rolmodel voor de piog. Deze persoon is aan de ene kant verantwoordelijk voor de adequate uitvoering van het opleidingsplan en het behalen van de geformuleerde leerdoelen in de praktijk en aan de andere kant voor de garantie van de kwaliteit van de behandeling van de patiënt door de piog. Elke piog volgt 90 uur supervisie bij minimaal twee supervisoren. De taak van deze supervisoren is het begeleiden en aanleren van specifieke verrichtingen op het gebied van diagnostiek en behandeling. 

Diversiteit

PPO stelt zich als doel het opleiden van professionals ten behoeve van het gehele werkveld en de steeds veranderende zorgvragen. Praktijkopleidingsinstellingen dienen daarom de piog voldoende gelegenheid te bieden om gevarieerde werkervaring op te doen. Voor dit doel worden vijf diversiteitsaspecten onderscheiden: leeftijd (kinderen/jeugd – volwassenen – ouderen), intelligentieniveau (verstandelijk beperkt – normaal begaafd – hoogbegaafd), setting (open – gesloten; ambulant – deeltijd – klinisch), sector (ziekenhuiszorg, forensische zorg, verslavingszorg, gehandicaptenzorg, revalidatie, GGZ, jeugdzorg) en werkwijze (individueel/groep – mediatief). De piog dient minimaal 25% van het totaal aantal praktijkuren van de opleiding te maken op een tweede, complementaire werkplek. Hiervoor is vaak uitruil met/detachering naar een andere organisatie nodig.

De gemiddelde studielast van de GZ-opleiding is circa acht uur per week buiten de lesdagen om. Voor de lesdagen geldt een 100% aanwezigheidsplicht, waarbij piogs alleen lesdagen missen bij situaties van overmacht. Het uitgangspunt van de GZ-opleiding is dat de piog de volledige opleiding volgt. In enkele gevallen is er echter vrijstelling mogelijk voor bijvoorbeeld de CGT-blokken. Verdere informatie over de procedure voor het aanvragen van vrijstellingen is te vinden in de studiegids. Vrijstellingen hebben geen effect op de kosten van de opleiding. 

Bij langdurige afwezigheid, bijvoorbeeld een zwangerschapsverlof, worden afspraken op maat gemaakt.
 

Het programma van V&O-variant van de GZ-opleiding (vanaf GZ2022a) bestaat uit de volgende onderdelen:

• Professionaliteit 
• EMBH 
• Inleiding CGT 
• ATD/Depressie: Verdiepingscursus CGT 
• Vervolgcursus CGT (verdeeld over meerdere blokken) 
• Medicatiedag 
• Groepsdynamica 
• Psychodiagnostiek 
• Persoonlijkheidsproblematiek 
• Ontwikkelingsstoornissen 
• Cognitieve stoornissen 
• Verslaving 
• Somatische stoornissen 
• Psychotische & Dissociatieve stoornissen

Het programma van K&J-variant van de GZ-opleiding ( GZKJ2023aZ) bestaat uit de volgende onderdelen:

• Professionaliteit en Context (incl. 30 uur Systeemtherapie)
• Inleiding in de Gedragstherapie
• Verdiepingscursus CGT (verdeeld over meerdere blokken)
• Vervolgcursus CGT (verdeeld over meerdere blokken)
• Neuropsychologie en diagnostiek
• ADHD en Gedragsstoornissen
• ASS
• Angst- en Stemmingsstoornissen
• Somatische Stoornissen
• Persoonlijkheidsstoornissen (incl. basiscursus Schematherapie)
• Psychotische Stoornissen