Opzet van de PT-opleiding

De opleiding tot psychotherapeut bouwt voort op de opleiding tot gezondheidszorgpsycholoog. De opleiding bestaat uit ten minste 1975 uren, verspreid over drie jaar. De PT-opleiding bestaat uit een cursorische component en een praktijkcomponent, welke onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en zoveel mogelijk op elkaar afgestemd worden. Breed opleiden en diversiteit spelen een grote rol binnen zowel het cursorische gedeelte als het praktijkgedeelte van de opleiding.

Voor PPO geldt dat voor het cursorisch programma, dat ten dele modulair is opgezet, een omvang heeft van 248 tot 350 uur . Het volgen van meer cursorische uren is tegen een meerprijs mogelijk. Voor het praktijkgedeelte worden de minimale vereisten vanuit het vigerende opleidingsbesluit van de Federatie van Gezondheidszorgpsychologen en Psychotherapeuten (FGzPt) aangehouden. Zie hiervoor de website van de FGzPt.

De opleiding is vormgegeven aan de hand van de principes van competentiegericht opleiden. Daarin staat het competentieprofiel PT centraal.  

Meer achtergrondinformatie over competentiegericht opleiden is te vinden in het opleidingsplan PT en het toetsboek PT

Het praktijkonderdeel van de PT-opleiding duurt drie jaar. De giop is in dienst bij een erkende praktijkopleidingsinstelling. Een actieve rol van de giop in het opleidingstraject en voor het opstellen en behalen van de persoonlijke leerdoelen is essentieel. Voor de start van de opleiding, schrijft de giop een individueel opleidingsplan (IOP), in overleg met de praktijkopleider. De giop stelt een aantal persoonlijke leerdoelen op, op basis van het competentieprofiel van de psychotherapeut. Deze leerdoelen staan in het IOP, net als een beschrijving van de manier waarop aan de eisen voor de praktijkwerkzaamheden, supervisie en werkbegeleiding zal worden voldaan en welke personen de rollen van opleiders in de praktijk gaan vervullen.

Jaarlijks wordt geëvalueerd door giop en praktijkopleider hoe de voortgang van de praktijkervaring en de ontwikkeling van de competenties verloopt in onder andere een praktijkverslag en praktijktoetsen. 

Iedere giop wordt gedurende de opleiding bijgestaan en beoordeeld door een praktijkopleider, werkbegeleider en door supervisoren. De praktijkopleider is verantwoordelijk voor de uitvoering van de praktijkervaring van de giop en heeft een organiserende en beoordelende functie. De werkbegeleider begeleidt de giop bij de - dagelijkse - werkzaamheden  en kan gezien worden als een rolmodel voor de giop. Deze persoon is aan de ene kant verantwoordelijk voor een juiste uitvoering van het opleidingsplan en het behalen van de geformuleerde leerdoelen in de praktijk en aan de andere kant voor het waarborgen van de kwaliteit van de behandeling van de patiënt door de giop. Supervisoren zijn geregistreerde psychotherapeuten die de giop begeleiden bij het aanleren van specifieke verrichtingen op het gebied van diagnostiek en behandeling.

Zowel supervisie als leertherapie zijn verplichte onderdelen van de PT-opleiding. De giop volgt gedurende de opleiding 125 supervisiesessies, zodat de giop actief kennis over en ervaring in de toepassing van psychotherapeutische methoden kan verkrijgen. De psychotherapeutische methoden waarop de supervisiesessies betrekking hebben zijn evidence-based en waar nodig consensus-based. De verantwoordelijkheid voor de organisatie en kosten van de supervisie ligt bij de praktijkopleidingsinstelling. Naast de supervisiesessies, volgt de giop 50 leertherapiesessies tijdens de opleiding.

PPO stelt zich als doel het opleiden van professionals ten behoeve van het gehele werkveld en de steeds veranderende zorgvragen. Praktijkopleidingsinstellingen dienen daarom de giop voldoende gelegenheid te bieden om gevarieerde werkervaring op te doen. Voor dit doel worden vijf diversiteitsaspecten onderscheiden: leeftijd (kinderen/jeugd – volwassenen – ouderen), intelligentieniveau (verstandelijk beperkt – normaal begaafd – hoogbegaafd), setting (open – gesloten; ambulant – deeltijd – klinisch), sector (ziekenhuiszorg, forensische zorg, verslavingszorg, gehandicaptenzorg, revalidatie, GGZ, jeugdzorg) en werkwijze (individueel/groep – mediatief). Om voldoende diversiteit in het opleidingstraject te creëren is vaak uitruil met/detachering naar een andere organisatie nodig.

Het tweede deel van de opleiding bestaat uit Specifieke Behandelmethodes (een vak binnen Psychotherapeutisch Handelen) en bevat meerdere keuzecursussen. Van deze cursussen moet tenminste één voldoende worden afgerond en kan er maximaal 120 uur gekozen worden. Een giop kan ervoor kiezen om meer uren te volgen, tegen een meerprijs.

Het aanbod is gebaseerd op behandelmethoden die in de Multidisciplinaire Richtlijnen en Generieke Module Psychotherapie worden aanbevolen en is flexibel. De hoofddocent van het blok en hoofdopleiders beoordelen jaarlijks of het aanbod voldoende aansluit bij de state of the art en stellen op basis daarvan het aanbod voor het volgend cursusjaar vast. De keuzecursussen zijn op dit moment:

• Acceptance and commitment therapy (ACT)
• Attachment Based Family Therapy (ABFT)
• CGT vervolgcursus
• Mentaliseren bevorderende therapie (MBT)
• Persoonsgerichte experiëntiële psychotherapie
• Psychoanalytische psychotherapie
• Schematherapie vervolgcursus
• Specialistische cursus groepspsychotherapie
• Systeemtherapie

Een deel van het cursorische onderwijs binnen de opleiding wordt samen met de deelnemers van de KP-opleiding gegeven. Daardoor kunnen we meer keuzecursussen aanbieden.

De giops volgen het cursorische onderwijs op een vaste lesdag in de week, die bij voorkeur bestaat uit twee dagdelen van elk drie uur. Af en toe zal er ook in de avond les worden gegeven. Opleidingsinstituut PPO werkt met afwisselende werkvormen, waaronder hoorcolleges, rollenspellen, casuïstiek en groepsactiviteiten om giops kennis te laten maken met de leerstof en inhoud van hun toekomstige beroep. Daarnaast is PPO momenteel aan het onderzoeken hoe digitale middelen en blended onderwijs ingezet kunnen worden ten behoeve van de kwaliteit en flexibiliteit van het onderwijs.